Odzyskanie długu a hipoteka przymusowa
Zdarza się sytuacja, w której w toku egzekucji okazuje się, że dłużnik nie ma odpowiednio wysokiego majątku, aby zaspokoić roszczenia wierzyciela. Możliwe jest także, że owy dłużnik jest zobowiązany finansowo również wobec innych osób. Hipoteka przymusowa jest tu rodzajem zabezpieczenia wierzyciela na nieruchomości dłużnika. Jest to jedna z najbardziej pewnych form zabezpieczenia, gdyż nieruchomość jest zwykle najbardziej wartościowym elementem majątku. Oczywiście warunkiem koniecznym, aby skorzystać z hipoteki przymusowej jest posiadanie przez dłużnika nieruchomości, choćby przez udział we własności lub użytkowanie wieczyste.
Hipoteka przymusowa
Hipoteka przymusowa może zostać ustanowiona, jak łatwo się domyślić, bez zgody dłużnika. Co więcej, może być nawet ustanowiona bez jego wiedzy. Nie następuje ona bowiem przez umowę między właścicielem nieruchomości a wierzycielem. Istnieje możliwość uzyskania hipoteki na wielu nieruchomościach dłużnika, jednak nie można ich zająć w jednym czasie. Jest to skuteczne w sytuacji, gdy nieruchomość jest obciążona hipoteką łączną lub kiedy jest własnością kilku współdłużników solidarnych. Wartość hipoteki przymusowej wraz z odsetkami oraz kosztami procesu stanowi tytuł wykonawczy, tym samym wierzyciel nie może żądać kwoty wyższej.
Wymogi formalne do uzyskania hipoteki przymusowej
Tytuł wykonawczy jest podstawą do uzyskania hipoteki przymusowej. Jest to tytuł egzekucyjny, który zaopatrzony został przez sąd w klauzulę wykonalności. Kolejnym wymogiem formalnym do uzyskania hipoteki przymusowej jest złożenie wniosku na przeznaczonym do tego formularzu, a także wniesienie opłaty w wysokości 200 zł. Tytuł wykonawczy powinien być dołączony do wspomnianego wniosku.
Sytuacja wierzycieli hipotecznych
Egzekucja z nieruchomości zaspokaja wierzyciela hipotecznego, nawet wówczas, kiedy nie składał on wniosku o egzekucję. Obowiązkiem komornika bowiem jest poinformowanie wierzyciela (lub wierzycieli) o podjęciu egzekucji podczas dokonywania wyceny nieruchomości oraz jej opisu w celu licytacji. Ponadto komornik wzywa wierzycieli do zgłoszenia swoich praw względem nieruchomości. Sama wierzytelność hipoteczna zaspokajana jest jako piąty z kolei środek uzyskany z licytacji. W kolejności spłacane są koszty postępowania, należności alimentacyjne, należności pracownicze oraz hipoteka morska.
Zmiany prawne
Zgodnie ze zmianą wprowadzoną w dniu 9 czerwca 2018 roku zabezpieczenie roszczeń pieniężnych, które jest ustanowione zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, upada po upływie dwóch miesięcy od uzyskania prawomocności, jeżeli uprawniony nie wniósł o dokonanie czynności egzekucyjnych. Z ustawy wprawdzie nie wynika dokładnie, na czym powinny polegać czynności egzekucyjne, jednak oczywiście chodzi o złożenie odpowiedniego wniosku do komornika sądowego.
